De invloed van hormonen op het welzijn van uw kromsnavel

In dit artikel treft u informatie over hormonen en de invloed van hormonen op het gedrag en de gemoedstoestand van uw papegaai of parkiet.

Bij hormonen denken we al snel aan broeds gedrag of partnergedrag. Oftewel de geslachtshormonen, zoals oestrogenen en testosteron. Echter, het hormonale systeem omvat veel meer dan alleen de geslachtshormonen. Hormonen zijn stoffen die worden afgegeven door endocriene klieren die zich op verschillende plekken in het lichaam bevinden. Deze klieren geven hormonen af in het bloed en worden op die manier naar een andere plek in het lichaam vervoerd, om daar invloed uit te oefenen op de werking van het lichaam. De duur van de werking van hormonen kan variëren van enkele seconden tot enkele jaren (!).

Prikkels vanuit de omgeving spelen een belangrijke rol bij het in gang zetten van een aantal hormonale processen. Wanneer uw vogel bijvoorbeeld ergens van schrikt, komt het hormoon adrenaline vrij, welke o.a. zorgt voor een vecht- of vluchtreactie. Bij slaaptekort komt het hormoon cortisol (stresshormoon) vrij. Weer een ander hormoon, melatonine, komt vrij onder invloed van een afname van (dag)licht en speelt een rol in het slaap-waakritme en het voorplantingsritme. Endorfine is een hormoon dat aangemaakt wordt tijdens het poetsen, maar ook bij pijn en opwinding. Het heeft een pijnstillende werking en kan een gevoel van welbevinden geven.

Het is deze wisselwerking tussen prikkels uit de omgeving, hormonen en gedrag die voor (gedrags)problemen kan zorgen bij onze huiskamervogels. Hoewel een en ander ook afhangt van de individuele vogel, zijn er een aantal redenen te bedenken waar een vogel hormonaal door ontregeld kan raken. Een daarvan is het afwijken van het natuurlijke dag- en nachtritme.

Wanneer (sterk) afgeweken wordt van het natuurlijke slaap- en waak ritme (de biologische klok), heeft dit een grote invloed op uw kromsnavel. Zo kan er vrij snel een (chronisch) slaaptekort ontstaan. Van slaaptekort is o.a. bekend dat het een grote invloed heeft op het lichaam. Al bij een korte periode van slaaptekort (een week) maakt het lichaam meer cortisol aan. Door uw vogel ’s avonds wakker te houden, te storen tijdens zijn poetsbeurten, dutjes of anderszins ontspannende momenten, krijgt hij te weinig rust en slaap.  Wat de gevolgen zijn van een voortdurende aanmaak van te veel stresshormoon, laat zich raden.

We zijn ons er meestal niet van bewust maar onder invloed van kunstlicht, een overvloed en variatie aan voedsel, voldoende douche gelegenheid en de meest prachtige slaaptentjes, creëren we een optimale omgeving om jongen in groot te brengen. Als we dan ook nog eens een goede band met de vogel hebben en “er alles mee kunnen”, is de cirkel rond. Uw vogel waant zich non-stop in het broedseizoen. Met alle lichamelijke (lees: hormonale) gevolgen van dien: (overmatig) eieren leggen, territoriale agressie, chronische stress, partnergedrag, nestgelegenheid zoeken, etc. Gevolgen die op lange(re) termijn weer kunnen zorgen voor anderen ongemakken op lichamelijk en mentaal gebied. Bijvoorbeeld een verminderde weerstand of veerbeschadigend gedrag.

De leefomgeving is een belangrijk instrument om bovenstaande problemen te voorkomen of (mede) te verhelpen. Door het bieden van een passende leefomgeving, een natuurlijk dagritme en bijpassende bezigheden, draagt u bij aan het algehele (hormonale) welzijn van uw gevederde huisgenoot.

Meer informatie over het verbeteren van de leefomgeving en soorteigen gedrag leest u hier: https://www.kromsnavelgedrag.nl/informatie-kromsnavels/huisvesting-papegaaien-en-parkieten/

https://www.kromsnavelgedrag.nl/informatie-kromsnavels/verrijking-voor-uw-kromsnavel/